Biyoeşdeğer hormon replasman tedavisi ve andropoz.
Andropoz, erkeklerde yaşa bağlı olarak testosteron düzeylerinde meydana gelen doğal düşüşe verilen isimdir. Genellikle 40’lı yaşların ortalarından itibaren başlar ve ilerleyen yaşla birlikte şiddetlenir. Kadınlardaki menopozdan farklı olarak, ani bir kesilme değil, kademeli bir düşüş söz konusudur. Testosteron hormonu 30 lu yaşlardan itibaten düşmeye başlar.
Erkeklerde Testosteron Hormonu Düşüklüğü
Testosteron seviyesindeki düşüş, hem fiziksel hem de zihinsel birçok değişime yol açabilir. En sık görülen belirtiler şunlardır:
Enerji kaybı ve kronik yorgunluk
Kas kütlesinde azalma, yağlanmada artış (özellikle karın bölgesi)
Libido kaybı ve cinsel performansta düşüş
Uyku problemleri ve uykusuzluk
Depresyon, motivasyon kaybı ve ruh hali bozuklukları
Konsantrasyon güçlüğü ve zihinsel bulanıklık (“brain fog”)
Kemik erimesi (osteoporoz)
Erken yaşlanma belirtileri (cilt, saç, duruş)
Bu belirtiler genellikle yaşa bağlanarak normal kabul edilir ancak aslında hormon dengesizliğinin net göstergeleridir.
Yaşlanma süreci
Stres ve kortizol yüksekliği
Yetersiz uyku ve kötü beslenme
Tiroid fonksiyon bozuklukları
Karaciğer/metabolik hastalıklar
Toksin yükü (xenoöstrojenler, ağır metaller)
Biyoeşdeğer hormonlar, vücudun doğal olarak ürettiği testosteron, DHEA ve diğer hormonlarla aynı kimyasal yapıya sahiptir. Bu hormonlar, kişiye özel olarak hazırlanan majistral reçetelerle cilt üzerinden, dil altı tablet olarak veya özel kapsül formlarında uygulanabilir.
Hormon paneli ve kan testleri ile detaylı analiz, Kapsamlı multidisipliner muayene , kan ve idrar analizleri, radyolojik görüntülemeler, özel ölçümler
Semptomların değerlendirilmesi ve yaşam tarzı analizi
Kişiye özel dozaj planlaması
Transdermal jel, kapsül veya dil altı tablet olarak majistral ilaç hazırlığı
Tedavi süresince düzenli takip ve gerekirse doz revizyonları
Güncel bilimsel literatür, kontrollü ve uzman hekim eşliğinde yapılan BHRT’nin güvenli ve etkili olduğunu göstermektedir. Testosteronun kanser yaptığına dair eski bilgiler, yeni verilerle büyük ölçüde güncellenmiştir. Aksine, düşük testosteron düzeylerinin prostat kanseri, kalp-damar hastalıkları ve metabolik sendromla ilişkili olduğu bilinmektedir.
40 yaş ve üzeri erkekler
Andropoz belirtileri yaşayanlar
Testosteron düzeyi düşük saptanan bireyler
Kas kaybı, kilo artışı ve cinsel işlev bozukluğu olanlar
Enerji düşüklüğü ve yaşam kalitesi şikâyeti bulunanlar
Yaş almak kaçınılmazdır ama enerjik, aktif ve üretken kalmak mümkündür. Hormonlar yalnızca üreme sistemini değil, bağışıklıktan metabolizmaya kadar tüm sistemleri etkiler. Bu nedenle, yaşlanma belirtilerini sadece “kader” olarak değil, “düzenlenebilir bir süreç” olarak görmek gerekir.
Modern tıbbın en etkileyici alanlarından biri, yaşlanmanın etkilerini yavaşlatmaya yönelik geliştirilen tedavilerdir. Kadınlarda menopoz sonrası ortaya çıkan hormonal dengesizlikler, sadece yaşam kalitesini değil, aynı zamanda uzun ömür ve sağlıklı yaşlanmayı ve psikolojiyi de etkiler. Bu noktada biyoeşdeğer hormon replasman tedavisi (BHRT), önemli bir çözüm olarak karşımıza çıkmaktadır.
Menopoz, bir kadının adet döngüsünün kalıcı olarak sona erdiği, doğurganlık döneminin sonlandığı doğal bir süreçtir. Genellikle 45-55 yaşları arasında ortaya çıkar. Menopoz tanısı, son adet tarihinden itibaren 12 ay boyunca hiç adet görülmemesiyle konur. Bu süreç öncesindeki perimenopoz dönemi de dahil olmak üzere hormonal dalgalanmalar birçok fizyolojik ve psikolojik değişikliğe neden olabilir.
Menopoz dönemi her kadında farklı şiddette belirtilerle seyreder. En yaygın belirtiler şunlardır:
Sıcak basmaları ve gece terlemeleri
Uykusuzluk ve yorgunluk hissi
Vajinal kuruluk ve cinsel istekte azalma
Duygu durum değişiklikleri (anksiyete, depresyon, irritabilite)
Konsantrasyon güçlüğü ve unutkanlık
Kemik erimesi (osteoporoz)
Ciltte incelme ve elastikiyet kaybı
Saç dökülmesi
Çarpıntı ve tansiyon dalgalanmaları
Bu belirtiler, östrojen ve progesteron gibi hormonların dengesizliklerine bağlıdır. Tedavi edilmediğinde, hem fiziksel hem de psikolojik sağlık üzerinde ciddi etkiler bırakabilir.
Biyoeşdeğer hormonlar, vücudun doğal olarak ürettiği hormonlarla birebir aynı kimyasal yapıya sahip bileşiklerdir. Sentetik hormonlardan farklı olarak, vücudun hormonal yapısına uyumludur ve daha fizyolojik bir etki yaratır. Bu hormonlar, eczanelerde bireye özel olarak hazırlanan majistral ilaçlar şeklinde uygulanabilir.
Menopoz semptomlarını azaltır: Sıcak basmaları, uykusuzluk, vajinal kuruluk gibi şikâyetlerde belirgin düzelme sağlar.
Kemik sağlığını korur: Östrojenin azalmasıyla hızlanan kemik kaybını önleyerek osteoporoz riskini düşürür.
Cinsel sağlığı destekler: Libido artışı ve cinsel konfor sağlar.
Ruh halini dengeler: Anksiyete ve depresyon semptomlarında azalma görülür.
Cilt sağlığına katkı sağlar: Kolajen üretimini destekleyerek yaşlanma belirtilerini yavaşlatır.
Bilişsel fonksiyonları korur: Bellek ve dikkat süresinde iyileşmeler sağlayabilir.
BHRT, her kadının hormonal profilinin farklı olmasından dolayı kişiye özel planlanmalıdır. Bu tedavi yaklaşımı şu adımları içerir:
Hormon analizleri ve kapsamlı kan testleri
Yaş, şikayetler, yaşam tarzı ve hedeflere göre dozaj planlaması
Transdermal jel, dermal krem, kapsül veya vajinal fitil gibi formlarda majistral ilaç hazırlanması
Tedavi sürecinin düzenli takibi ve gerekirse doz ayarlamaları
Yapılan çalışmalar, BHRT’nin hem kısa vadede semptomların kontrolü hem de uzun vadede kemik sağlığı, kalp-damar sağlığı ve nörokognitif fonksiyonların korunması açısından faydalı olduğunu göstermektedir. Ayrıca, sentetik hormonlara kıyasla daha iyi tolere edildiği ve daha az yan etki oluşturduğu da bildirilmiştir.
Menopoz veya perimenopoz dönemindeki kadınlar
Hormon düzeylerinde düşüş saptanan genç kadınlar
Kemik erimesi, libido kaybı, cilt yaşlanması yaşayanlar
Duygusal dalgalanma ve bilişsel sorunlar yaşayanlar
BHRT mutlaka bu alanda uzmanlaşmış bir hekim gözetiminde uygulanmalıdır. Rastgele yapılan hormon takviyeleri veya reçetesiz ürünler, vücudun dengesini bozabilir ve ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Doğru tanı, doğru analiz ve doğru dozaj en önemli üç kriterdir. Biyoeşdeğer hormon replasman tedavisi, menopozla gelen değişimleri sadece “kabul etmek” yerine “yönetme” fırsatı sunar. Kişiye özel majistral çözümlerle desteklenen BHRT, kadınların yaş alma sürecini daha sağlıklı, aktif ve enerjik bir şekilde geçirmelerine yardımcı olur.
Dr. Sedat İrgil
22.04.2025