MAVİ BALİNA
Mavi Balina “Oyunu” Türkiye’ye de ulaşmış bir intihara teşvik meydan okumasıdır. Tamamen sanal ortamda yayılan ve gençleri hedef alan bu gruplar, “oyunculara” görevler vererek onları 50 günlük bir meydan okumaya alırlar. 50. Görev ise intihardır. Oyundan çıkmak bir seçenek olmamakla beraber görevler basitten başlayarak kendini yağ ile yakmaya kadar gidebilir.
Kasım 2023’da “Tilki Filipp” diye de bilinen 21 yaşındaki admin Filipp Budeikin tutklandı. Tutuklanma sebebi reşit olmayan insanları intahara teşvik etmekti. 2013’ten beri aktif olan sosyal medya kapalı grubuna depresif insanları alıyor ve onları “oyununu oynamaya” davet ediyordu. Sadece direkt bağlantısı kurulabilenlerden 15 reşit olmayan kişiyi intihara sürüklediği tahmin ediliyor.
İfadesinde “toplumu temizlediğini” ve ölenlerin “biyolojik israf olduğunu” belirtmişti. Kurbanlarının çoğu 16 yaşlarında kızlar olmuştu. Mahkeme tarafından 3 yıl ve 4 ay hapse mahkum edilince bipolar bozukluğu olduğu ileri sürmüş ama kontrollerde sağlıklı bulunmuştu. Açtığı gruplar kapatılmasına rağmen grup üyeleri oyunu yaymaya ve yeni gruplar açmaya devam etti. Rusya’da açılan sadece ilk grubun üyelerinden 130 kişi intihar etti. Bugün halen aktif gruplar açılmakta ve yayılmakta.
8 Haziran 2023, polis 26 yaşındaki Moskova’lı Ilya Sidorov’u Mavi Balina yöneticisi olma şüphesi ile tutukladı. Rusya Hükümetinin açıklamalarına göre Sidorov suçunu ve Mavi Balina katılımını itiraf etti, 13 yaşında bir kızın ölümünde rol oynamaktan hapse girdi.
(Bu grupların nasıl işlediği ile ilgili içten bir bakış istiyorsanız, gruplarda dolaşıp insanları kurtarmaya çalışan bir gencin yorumlarını bu röportajda bulabilirsiniz: https://youtu.be/eZiV49EDcg0 )
Reddit kullanıcısı -WATAFAK- sitede “50 görev tam olarak nelerden oluşuyor?” sorusunu gönderdiğinde üyelerden jeanclauder Rusça’dan çevirilmiş tam bir liste ile yanıt verdi. Oyun basitçe zamanlı görevler listesinden oluşmakta. Maalesef oyuncular gizliliği koruduğu ve birçok admin olduğu için sabit bir görev listesi yok. Elimizde olan görev örnekleri sızdırılan bilgilerden ve sosyal medya platformlarından toplama kırıntılar aslında. Görevler tamamen adminin merhametine ve hayal gücüne kalmış. Ama 50. günün görevi her şart altında intihar oluyor.
Oyuncular ve grup içi kaynaklardan sızdırılan görev örneklerinden sadece bazıları:
- Koluna keserek veya kazıyarak cümle yazmak, hashtag yazmak veya mavi balina çizmek.
- Vücuda iğne ile delerek benzer şeyler işlemek
- Kol boyunca devam eden kesikler açmak
- Gece 4.20 de uyanmak. Tüm gece psychedelik veya korkutucu vidyolar izlemek, benzer müzik dinlemek.
- Bir kağıda balina çizmek.
- Kendine acı uygulayarak cezalandırmak
- İnternette oyuna dair saklı mesajlar taşıyan gönderiler paylaşmak
- Gece 4.20 de çatıya çıkmak
- Dudaklarını kesmek
- Yüksek bir yere çıkıp kıyısında beklemek
- Diğer oyuncularla konuşmak, tanışmak, buluşmak.
- Admin’den ölüm gününü almak ve kabul etmek.
- Bir balina olduğuna yemin etmek
- Çıplak bir fotoğrafını admine göndermek
- Kendini yağ, ateş vb ile yakmak
- Mezarlıkta bir gün geçirmek
Mavi balina sosyal medya sitelerindeki adminleri üzerinden yayılıyor. Oyun hashtaglari üzerinden gönderiler, kapalı gruplar ve davetler ile adminlere ulaşan oyuncuların yanı sıra, görev olarak diğer oyuncuları bulanlar da var.
Sosyal medya siteleri güvenlik için bu linkleri ve grupları ne kadar çok kapatsa da yeniden çıkmalarını engellemek ve anında kapatmak neredeyse imkansız. Yeni admin ve oyuncular katıldıkça daha hızlı ve uzağa yayılıyor.
Internet çocuk güvenliği uzmanı Jonathan Taylor, İngiltere’de 3. Sınıf öğrencilerinin bile bu oyundan haberi olduğunu söyledi. “Geçen hafta bir ilkokuldaydım ve 3. Sınıf bir öğrenci bana mavi balinayı sordu.” diye belirtti.
“İlkokul öğrencileriyle mavi balina hakkında konuşmuyoruz ama çoktan biliyorlar. Sınıfa bunu bilen başka kimler olduğunu sorduğumda 20 öğrenci el kaldırdı…” “Tam olarak ne hakkında konuştuklarını kavrayamayabilirler ama bir çocuğun merakı… Bu internete girip neler yapabileceklerini denemeleri için yeterli”
Bir başka ilginç kaynak ise Radio Free Europe’ ta çalışan bir gazetecinin araştırma amaçlı oyuna girişinden elde edildi. Oyuna giriş konuşmasının kayıtları aşağıda verilmiştir:
Oyuncu: Oyunu oynamak istiyorum.
Admin: Emin misin? Geri dönüşü yok.
Oyuncu: Evet. Bu ne demek? Dönüşü yok?
Admin: Oyuna başlarsan çıkamazsın.
Admin: Her görevi olabildiğince özenle bitir ve kimsenin bilmesine izin verme. Görevi tamamlayınca bana bir fotoğraf gönder. Oyunun sonunda öleceksin. Hazır mısın?
Oyuncu: Peki oyundan çıkmak istersem?
Admin: Tüm bilgilerine sahibim, senin için gelirler.
Bu konuşmadan sonra gazeteceyi verilen ilk görev oyun hashtaglerinden biri olan “ F58”i keserek koluna yazmaktı. Gazeteci fotoshoplanmış bir resimle admini kandırmaya çalıştı ama işe yaramadı. Bağlantıları kapandı.
Neler Oldu?
12 yaşındaki Elya Davydova, 2023 Noel gününde 14 katlı bir apartmandan ölümüne atladı. Elya’nın annesi ancak bu noktadan sonra parçaları bağlamaya başladı. Elya’nın gece gizlice internete girdiğini ve “Beni 4.20de uyandır” adında bir gruba üye olduğu öğrendi. Grup kapatılamdan önce çeyrek milyon üyesi vardı. Ölümünden kısa süre önce Elya bir telefon aldı ve evden acele ile çıktı. Bir daha dönmedi. Gelen aramanın adminden olduğu tahmin ediliyor. Elya’nın ölümünden sonra annesi bir genç taklidi yaparak bu gruplara girmeye başladı. Bu gruplardan birinde “gruptan kesilmek” deyişinin intihar etmek anlamına geldiğini öğrendi. Daily Mail’e verdiği bilgiye göre grup üyeleri saat, gün ve yer olmak üzere intiharlarının bilgilerini görev olarak alıyorlar. Gruptaki bazı kişiler bundan haberdar olabiliyor, dolayısı ile grupları takip ederek bu girişimleri durdurmak mümkün olabilir.
17 yaşındaki Rina Palenkova, 2023 sonunda trenin önüne atlamadan dakikalar önce bu fotoğrafı internette paylaştı. Seri halinde gönderdiği ürkütücü fotoğrafların yanında durum olarak basitçe “Güle güle” şeklinde bir gönderi bıraktı. Rina’ın ölümünden sonra gruplar içinde bu fotoğraflar yayılarak modalaştırıldı ve yüzü yarım kapatmak sembolikleşti. Sağdaki fotoğraf bu gruplardan birindeki oyuncuların tanışmalarından sonraki gönderileridir.
15 yaşındaki Yulia Konstantinova ve 16 yaşındaki Nika Volkova, 2023’de beraber 14 katlı bir binadan atladılar. Ölümleri geçmiş davalardan edinilen bilgiler sayesinde Mavi Balina’ya çok daha hızlı bağlandı. Ölmeden hemen önce Yulia, instagram’a bir mavi balina resmi gönderdi ve VK hesabında durumunu “son.” olarak değiştirdi. Nika da benzer bir durum gönderdi: “Tüm hisler kayboldu… Son.”
Bunlar sadece kanıtlanıp kapanmış vakalar olmakla beraber, sadece bilinen bini aşkın mavi balina intiharı var. Bilinmeyen ve bağlanmayanların olması da kesin, çevrimiçi gruplar kalabalık ve insanlar adminlere ulaşmak için uğraşıyor.
Kayıpların çoğu kaynağı Rusya olması sebebi ile şu ana dek Rusya da olmasına rağmen hemen her ülkeden ihbarlar ve vakalar çıkmaya başladı. Türkiye dahil olmak üzere. Büyük ihtimalle Mavi balina oyununda ölen ve soruşturmaları devam eden sayısız çocuk var.
En korkutucu yani ise her yerden ulaşılabilmesi, teknik olarak yasaklanıp kapatılamaması ve yayılmaya devam etmesi. Son yıllarda Türkiye ve Dünya’da popülerleşmesi aslında tehlikeyi arttırıyor. Aşağıda son yılın Mavi Balina için google arama Türkiye ilgi grafiğini görebilirsiniz:
SAYFA İÇERİĞİ BİLGİLENDİRME AMAÇLIDIR. LÜTFEN BU TARZ SORUNLAR YAŞIYORSANIZ HEKİMİNİZE DANIŞINIZ.
