K Vitamini lipofilik ve hidrofobik bir vitaminler grubuna verilen addır. K vitamini 1920’lerin sonlarında Danimarkalı bilim insanı Henrik Dam’ın kolesterol hakkındaki çeşitli araştırmaları sonucu keşfedilmiş, kan pıhtılaşması ile ilişkili olduğu saptandığı için de önceleri koagülasyon vitamini olarak adlandırılmıştır.
Düşük miktarda absorbe olabilen K vitamininin emilim döngüsü, ince bağırsakta başlar ve lenfatik sistem yoluyla karaciğere ve diğer dokulara iletilir. K1 vitamininin önemli bir kısmı karaciğerde depolanırken, geri kalan kısmı, düşük yoğunluklu lipoproteinler (LDL) tarafından diğer dokulara aktarılmak üzere, K2 vitaminine katılır. K2 vitamini, kemik oluşumunu destekler ve kemik sağlığını güçlendirir. Postmenopozal kadınlarda ve yaşlı erkeklerde, kemik yoğunluğu yaşla birlikte azalır ve vasküler kalsifikasyon durumu kötüleşir. Bu durum, K2 vitaminin eksikliği ile yakından ilişkilidir.
K vitamini eksikliğinde kalsiumun kemiklere geçmesinde problem görülebilir, bu da potansiyel kalp rahatsızlıklarını beraberinde getirir. Bu yüzden K vitamini kalp sağlığı açısından da önemlidir.Ayrıca K vitamininin kanser riskini azalttığına dair önemli bulgular da elde edilmiştir.
Yapılan çalışmalar K vitamininin nükleer faktör sinyal iletimini baskılayarak bir anti-enflamatuar olarak etki ettiği ve reaktif oksijen türlerinin oluşumunu bloke ederek oksidatif strese karşı koruyucu bir etki yaptığı gösterilmiştir. K vitamininin yaşlanmaya karşı koruyucu etkileri ve hücre yenilenmesine yardımcı olduğu bilinmektedir. Yaşlanma belirtilerinin ve hücre ölümünün engellenmesi, kanser ve diğer bazı hastalıklara karşı koruyucu etki sağladığı bilinen K vitamini beynimizi aktif ve çevik tutarak yaşlanmayı önleme konusunda önemli bir rol oynar ve alzheimera karşı savaşır. K vitamini, D vitamininin doğru yerlere ulaşmasında yol gösterici bir göreve sahiptir. Bunun sonucunda da K vitamini değerlerinizin düşmesi, D vitamininin de eklemler ve kıkırdaklar gibi vücudunuzun yanlış bölgelerinde birikmesine yol açar. Bu bölgelerde biriken fazla kalsiyum hareket kabiliyetinizi kısıtlar. Aynı zamanda da diğer bölgeler kalisyum eksikliğinden dolayı güçsüzleşmeye başlar. Eğer K vitamini eksikliği ciddi boyutlara ulaşırsa keskin ağrılar ve iskelet sisteminizde genel bir güçsüzlük yaşayabilirsiniz.
Vücutta meydana gelen aşırı kanamalar K vitamini eksikliğinin habercisi olabilir. Regl kanamalarının uzun sürmesi, sebepsiz yere diş eti ve burun kanamalarının oluşması, idrarda ya da dışkıda kan görülmesi, K vitamini eksikliğinden kaynaklanabilir.
K vitamini eksikliği kanda k vitamini düzeyinin belirlenmesi, kanamayı araştırmak için de başlıca protrombin zamanının saptanması iledeğerlendirilir. K vitamini eksikliğinin tedavisinde hekimin önerdiği dozda K vitamini enjeksiyonları, diyetin düzenlenmesi veya gıda takviyeleri kullanılabilmektedir.
Sayfa içeriği bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için lütfen hekiminize danışınız.
Yazar:
Psikiyatri Uzmanı Dr. Sedat İrgil
Güncellenme Tarihi: 26.02.20024
